ართრიტი სახსრების ანთებითი დაავადებაა. ახასიათებს ტკივილი, განსაკუთრებით – მოძრაობისას, არცთუ იშვიათად – მოძრაობის შეზღუდვა, სახსართან შესიება, დეფორმაცია. ზოგჯერ სახსრის ზემოთ კანი შეწითლებულია და ცხელება ვითარდება. ანთება შეიძლება ერთ სახსარსაც მოიცავდეს (მონოართრიტი) და რამდენიმესაც (პოლიართრიტი). ზოგ შემთხვევაში ართრიტი უეცრად, სახსრის ძლიერი ტკივილით იწყება (მწვავე ართრიტი), ზოგჯერ კი თანდათანობით ვითარდება (ქრონიკული ართრიტი). დაავადების მიზეზად შეიძლება იქცეს ინფექცია, ტრავმა, ალერგია, ნივთიერებათა ცვლის დარღვევა, ნერვული სისტემის პათოლოგია, ვიტამინების უკმარისობა.
ართრიტის მკურნალობა მიზნად ისახავს დაავადების გამოვლინებათა შემცირებას, ხრტილებში ნივთიერებათა ცვლის აღდგენას (ანუ ხრტილში მიმდინარე დესტრუქციული პროცესების შეფერხებას) და დაზიანებული სახსრის ფუნქციის მაქსიმალურ შენარჩუნებას. თერაპია გულისხმობს ანთების ძირითადი მიზეზის – გამომწვევი დაავადების (პოდაგრის, რევმატოიდული ართრიტის და ა.შ.) აღმოფხვრას. ამის კვალობაზე, ართრიტის მკურნალობა კომპლექსური (ფარმაკოლოგიური, არაფარმაკოლოგიური და ქირურგიული მეთოდები), ხანგრძლივი და სისტემატურია.
მკურნალობის არაფარმაკოლოგიური მეთოდებია:
სახსრის დატვირთვის შემცირება: ორთოპედიული ფეხსაცმლის შერჩევა, სუპინატორის, მუხლის სახვევის, სიარულისას – ხელჯოხის გამოყენება;
სამკურნალო ფიზკულტურა, რომელიც მჯდომარე ან მწოლიარე მდგომარეობაში ან წყალში (სტატიკური დატვირთვის გარეშე) უნდა შესრულდეს, თანაც ისე, რომ სახსრის ტკივილი არ გამოიწვიოს. იკრძალება ვარჯიში, რომელიც მუხლების მოხრას მოითხოვს და ბუქვნა. რეკომენდებულია ცურვა;
ფიზიოთერაპია: სითბური პროცედურები, ულტრაბგერა, მაგნიტოთერაპია, ლაზეროთერაპია, წყლით მკურნალობა, მასაჟი, კუნთების ელექტროიმპულსური სტიმულაცია. ნებისმიერი ფიზიოთერაპიული პროცედურა ექიმმა უნდა შეარჩიოს. აქვე მოიაზრება მავნე ჩვევებისთვის თავის დანებება: თამბაქოს მიტოვება, კოფეინიან სასმელებზე უარის თქმა.
მკურნალობის ფარმაკოლოგიური მეთოდებია:
ადგილობრივი თერაპია: ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული მალამოების (გელების) გამოყენება, სახსარში გლუკოკორტიკოსტეროიდების შეყვანა;
სახსრის ტკივილის შესამცირებლად – ტკივილგამაყუჩებლების, არასათანადო ეფექტის შემთხვევაში – ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული პრეპარატების გამოყენება;
ქონდროპროტექტორების გამოყენება (ეს არის პრეპარატები, რომლებიც მხოლოდ ტკივილს კი არ აყუჩებს, არამედ აფერხებს ხრტილში მიმდინარე პათოლოგიურ პროცესს და მის ერთგვარ უკუგანვითარებას უწყობს ხელს).
ქირურგიული მეთოდია სახსრის ენდოპროთეზირება. მას მხოლოდ შორსწასული ფორმების დროს მიმართავენ.
