მაკროფაგული ლეიკემია ლეიკემიის ყველაზე უკეთ შესწავლილი ნაირსახეობაა. დაავადების ამ ფორმის შესახებ პირველი ცნობები გამოჩნდა 1939 წელს. იმხანად დაავადებულების სიცოცხლის ხანგრძლივობა 8 თვეს არ აღემატებოდა. 1966 წელს მაკროფაგული ლეიკემია პირობითად მიაკუთვნეს ქრონიკული ავთვისებიანი ლეიკემიების ჯგუფს,  ვინაიდან ატიპური უჯრედები მწვავე ფორმებისთვის მისი მიკუთვნების საშუალებას არ იძლეოდა. XX ს-ის 70-იანი წლებიდან მაკროფაგული ლეიკემია გახშირდა. მასზე დაკვირვება გაძლიერდა. დაავადებულებს შორის არიან როგორც 2-დან 13 წლამდე ასაკის ბავშვები და მოზარდები, ასევე 20-დან 40 წლამდე ასაკის ახალგაზრდები და 40-ს გადაცილებულებიც კი. საბოლოო დიაგნოზს უმეტესად სიკვდილის შემდეგ, პათანატომიურ გაკვეთაზე სვამენ. განუწყვეტლივ გრძელდება დაავადების ციტოლოგიური და მორფოლოგიური აღწერილობის სრულყოფა, უჯრედის სტრუქტურისა და სხვა საკითხების შესწავლა. დროთა განმავლობაში მეცნიერები დარწმუნდნენ, რომ დაავადებას მონოციტურ-მაკროფაგული ბუნება აქვს.

წამყვანი კლინიკური ნიშანი უმეტესად ტემპერატურის მატებაა, რასაც ხშირად ერთვის შემცივნება და ოფლიანობა. ბევრს თანდათანობით უდიდდება ელენთა და ღვიძლი. შემდგომ ღვიძლის ინფილტრაცია და მკვეთრი სიყვითლე შესაძლოა დაავადების ძირითადი ნიშანი გახდეს. ლიმფური კვანძები ყოველთვის არ დიდდება. ამასთანავე, უმეტესად ზიანდება არა პერიფერიული, არამედ ვისცერული (მუცლის ღრუს, შუასაყრის) ლიმფური კვანძები. სეროზული გარსის დაზიანებას მოსდევს ექსუდაცია (ასციტი, პლევრიტი, პერიკარდიტი). ექსუდატში მრავლად არის არატიპური მაკროფაგი. მუცლის, ზურგის, კიდურების კანზე ჩნდება მსხვილი, ზოგჯერ – 2-3 სმ დიამეტრის პაპულები, რომლებიც ხშირად მქავანა და მტკივნეულია. კანქვეშ ყალიბდება ინფილტრატები, მკურნალობის შემდეგ კი ამ ადგილებზე ერთგვარი ორმოები რჩება. მოსალოდნელია, თუმცა იშვიათად, ღრძილებისა და ძვლების ინფილტრაციაც. სისხლის სურათში შესაძლოა გამოვლინდეს ლეიკოციტების შემცველობის როგორც მატება, ისე კლება. თრომბოციტების დონე ნორმალური რჩება ან ეცემა. ერითროციტების  რაოდენობა დაავადების დასაწყისში უცვლელია, შემდეგ კი ანემია ყალიბდება. ედსი უმეტესად ნორმალურია, რაც ცხელების არაინფექციურ ბუნებაზე მეტყველებს.
მაკროფაგული ლეიკემიის დიაგნოსტიკა, მიუხედავად რამდენადმე დამაბნეველი კლინიკური სურათისა, ადვილია: ტემპერატურის გაურკვეველი ბუნების მატების შემთხვევაში ყოველთვის უნდა გამოირიცხოს მაკროფაგული ლეიკემია.
ტემპერატურის მომატების წუთიდან დაავადება პროგრესირებს. ის შესაძლოა წარიმართოს როგორც ელვისებურად, ისე ნელ-ნელა, თვეობითა და წლობით. ამ ხნის განმავლობაში ტემპერატურა მომატებული რჩება. ჰიპერთერმია განპირობებულია ენდოგენური პიროგენებით, რომლებსაც სიმსივნური მაკროფაგები გამოიმუშავებს.
მკურნალობენ ქიმიოთერაპიისა და კორტიკოსტეროიდების კომბინაციით (ადრიაბლასტინი+ციკლოფოსფატი, პრედნიზოლონი+ვინკრისტინი). მკურნალობის ეს სქემა ძალზე ეფექტურია და სამწლიან რემისიას მაინც იძლევა.

 

 

Facebook კომენტარები

დაკავშირებული სტატიებიმეტი ავტორი