ფარმაკოლოგიური თვისებები
პოლიმიქსინი B წარმოადგენს პოლიპეპტიდური სტრუქტურის მქონე ანტიბიოტიკს. პრეპარატის მოქმედების მექანიზმი ძირითადად განპირობებულია მის მიერ მიკრობის უჯრედში ცილის სინთეზის ინჰიბირებით. იგი აქტიურია მრავალი გრამუარყოფითი ბაქტერიების მიმართ, მათ შორის Escherichia coli, Enterobacter Klebsiella spp., Haemophillus influenzae; Bordetella pertussis, Salmonella spp., Shigella spp., განსაკუთრებით Pseudomonas aeruginosa-ის მიმართ, არააქტიურია Proteus spp.-ის მიმართ.
პოლიმიქსინის მიმართ მგრძნობიარეა Vibrio cholerae (eltor ქვეტიპის გარდა); აქტიურია Coccidioides immitis. ძირითადად მხოლოდ სოკოები ხასიათდებიან რეზისტენტობით აღნიშნული ანტიბიოტიკის მიმართ.
პრეპარატი ჩვეულებრივ მდგრადია Serratia marcescens, Providencia sp., Bacteroides Fragilis-ის მიმართ. იგი ასევე არააქტიურია Neisseria spp-ის, ობლიგატური ანაერობული და გრამდადებითი ბაქტერიების მიმართ.
ხასიათდება ჯვარედინი რეზისტენტობით კოლისტინის მიმართ.
ფარმაკოკინეტიკა
პრეპარატის კუნთებში შეყვანისას მისი მაქსიმალური კონცენტრაცია სისხლის პლაზმაში აღინიშნება 2 სთ-ის შემდეგ. იგი კარგად ნაწილდება ორგანიზმის ორგანოებში და ქსოვილებში. პრეპარატის განმეორებითი შეყვანისას შესაძლებელია კუმულაცია. პრეპარატი არ გაივლის ჰემატოენცეფალურ ბარიერს, მისი ნახევარგამოყოფის პერიოდი შეადგენს 6 სთ-ს. გამოიყოფა შარდთან ერთად.
ჩვენებები
პრეპარატის მიმართ მგრძნობიარე მიკროორგანიზმებით გამოწვეული ინფექციურ-ანთებითი დაავადებები, მათ შორის:
- კანის, ყურების, თვალების, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ინფექციები.
დოზირების რეჟიმი
პრეპარატს იყენებენ ადგილობრივად, კუნთებში, ვენაში ინექციების სახით, ინტრათეკალურად.
კუნთებში და ვენაში შეყვანისას პრეპარატის დღეღამური დოზა შეადგენს 1.5-2.5 მგ-ს/კგ წონაზე, ხოლო სხვა გზით შეყვანისას პოლიმიქსინის დოზის განსაზღვრა ხდება ინდივიდუალურად.
გვერდითი მოვლენები
ცენტრალური და პერიფერიული ნერვული სისტემის მხრივ: პარესთეზიები, მხედველობის დარღვევა, თავბრუსხვევა, ატაქსია, ცნობიერების დაბინდვა, ძილიანობა; დაავადების მიმართ მიდრეკილების მქონე პაციენტებში – ნერვ-კუნთოვანი ბლოკადა, სუნთქვის დამბლა და აპნოე.
შარდ–გამომყოფი სისტემის მხრივ: თირკმელების ფუნქციის დარღვევა, ჰემატურია, პროტეინურია, ტუბულარული ნეკროზი (პრეპარატის ვენაში შეყვანისას).
ალერგიული რეაქციები: კანზე გამონაყარი, ქავილი.
ადგილობრივი რეაქციები: გაღიზიანება და ტკივილი ინექციის ადგილზე (კუნთებში ინექციის დროს), ტვინის გარსების გაღიზიანება (პრეპარატის ინტრათეკალური შეყვანისას).
უკუჩვენებები
* პრეპარატის მიმართ მომატებული მგრძნობელობა.
* დაფის აპკის პერფორაცია, კანის ზედაპირის ვრცელი დაზიანებები (პრეპარატის გარეგანი გამოყენების დროს).
ორსულობა და ლაქტაცია
ორსულობის დროს პრეპარატის გამოყენება მხოლოდ იმ შემთხვევაშია შესაძლებელი, როდესაც დედისათვის სასარგებლო შედეგი მკვეთრად სჭარბობს ნაყოფზე მოქმედების პოტენციურ რისკს.
ლაქტაციის პერიოდში პრეპარატის დანიშვნის აუცილებლობის შემთხვევაში საჭიროა ძუძუთი კვების შეწყვეტა.
განსაკუთრებული მითითებები
♦ პრეპარატი განსაკუთრებული სიფრთხილით ინიშნება პაციენტებში თირკმელების ფუნქციის დარღვევით, აგრეთვე ნერვ-კუნთოვანი გადაცემის დარღვევით მიმდინარე დაავადებების (მათ შორის მიასთენიის) დროს. აღნიშნულ შემთხვევებში აუცილებელია პრეპარატის დოზის კორექცია და თირკმელების ფუნქციის კონტროლი.
♦ პრეპარატის პარენტერულად გამოყენებისას აუცილებელია პოლიმიქსინ B-ს კონცენტრაციის პერიოდული კონტროლი სისხლის პლაზმაში.
სხვა პრეპარატებთან ურთიერთქმედება
– პოლიმიქსინ B-ს კომბინაცია შესაძლებელია ნეომიცინთან, ბაციტრაცინთან, ნისტატინთან, ტრიმეტოპრიმთან;
– ქლორამფენიკოლთან, ტეტრაციკლინთან, სულფანილამიდებთან და ტრიმეტოპრიმთან პრეპარატის კომბინაციით ადგილი აქვს სინერგიზმს;
– პოლიმიქსინის კომბინაციით ზოგად სანარკოზო საშუალებებთან, ნოვოკაინამიდთან, პერიფერიული მოქმედების მიორელაქსანტებთან აღინიშნება ნერვ-კუნთოვანი ბლოკადის გაძლიერება.
