სტოპექსი
Loperamide
ფარმაკოლოგიური ჯგუფი: დიარეის საწინააღმდეგო
შემადგენლობა
პრეპარატის ერთი კაფსულა შეიცავს აქტიური ნივთიერების – ლოპერამიდის ჰიდროქლორიდის 2 მგ-ს.
დამხმარე ნივთიერებები: ლაქტოზა, სახამებელი, მაგნიუმის სტეარატი, ტალკი.
მოქმედების მექანიზმი
დიარეის საწინააღმდეგო საშუალება.
ლოპერამიდი უკავშირდება ნაწლავის კედელში არსებულ ოპიოიდურ რეცეპტორებს, თრგუნავს აცეტილქოლინისა და პროსტაგლანდინების გამოთავისუფლებას, რის შედეგადაც მცირდება ნაწლავის გლუვი კუნთების ტონუსი და მოტორიკა, მცირდება პერისტალტიკა და იზრდება ნაწლავის შიგთავსის გადაადგილების დრო. ანალური სფინქტერის გაზრდილი ტონუსის შესაბამისად იზრდება ფეკალური მასების შეკავება და მცირდება დეფეკაციის მოთხოვნა.
ლოპერამიდის მოქმედება იწყება სწრაფად და გრძელდება დაახლოებით 4-6 საათი.
პერორალურად მიღებული პრეპარატის 40% აბსორბირდება. პლაზმის ცილებს, ძირითადად ალბუმინებს, უკავშირდება 95%. ღვიძლში ინტენსიურად მეტაბოლიზდება “პირველადი გავლის” ეფექტით. T1/2 შეადგენს 10.8 სთ-ს. ძირითადად გამოიყოფა ფეკალურ მასებთან ერთად, ხოლო უმნიშვნელო ნაწილი კონიუგირებული მეტაბოლიტების სახით – შარდთან ერთად.
ჩვენება
– სხვადასხვა გენეზის მწვავე და ქრონიკული დიარეა;
– ფეკალური მასების გამოყოფის რეგულირება პაციენტებში ილეოსტომით.
უკუჩვენება
– მწვავე დიზენტერია და საჭმლის მომნელებელი სისტემის სხვა ინფექციები (გამოწვეული Salmonella spp., Shigella spp., Campylobacter spp.);
– ნაწლავის გაუვალობა (მათ შორის პერისტალტიკის დაქვეითების თავიდან აცილების აუცილებლობისას);
– დივერტიკულოზი;
– მწვავე წყლულოვანი კოლიტი;
– ფსევდომემბრანული ენტეროკოლიტი (ანტიბიოტიკების მიღებით გამოწვეული დიარეა);
– ორსულობის I ტრიმესტრი და ლაქტაციის პერიოდი;
– 6 წლამდე ასაკის ბავშვები;
– პრეპარატის კომპონენტებისადმი მომატებული მგრძნობელობა.
უსაფრთხოების ზომები
პრეპარატი სიფრთხილით ინიშნება პაციენტებში ღვიძლის უკმარისობით.
მკურნალობის ფონზე ყაბზობის (შეკრულობის) ან მუცლის შებერილობის განვითარებისას უნდა შეწყდეს პრეპარატის მიღება.
სტოპექსი გამოიყენება დიარეის სიმპტომური მკურნალობისთვის, ამიტომ მასთან ერთად მიზანშეწონილია ეტიოლოგიური თერაპიის ჩატარება.
დიარეის ფონზე, განსაკუთრებით ბავშვებში, შესაძლებელია ჰიპოვოლემიის განვითარება და ელექროლიტების შემცველობის დაქვეითება. ასეთ შემთხვევებში, მნიშვნელოვანია დაკარგული სითხისა და ელექტროლიტების აღდგენა ჩანაცვლებითი თერაპიის სახით. მწვავე დიარეის დროს, როდესაც მკურნალობის ფონზე 48 საათის განმავლობაში არ აღინიშნება კლინიკური გაუმჯობესება, უნდა შეწყდეს პრეპარატის მიღება და გამოირიცხოს დიარეის ინფექციური გენეზი.
პრეპარატი არ ინიშნება დიარეის სამკურნალოდ, როცა განავალში აღინიშნება სისხლი და პაციენტს აქვს მაღალი ტემპერატურა.
შიდსი-თ დაავადებულ პაციენტებში მუცლის შებერილობის პირველივე ნიშნებისას უნდა შეწყდეს სტოპექსით მკურნალობა, ვინაიდან ერთეულ შემთხვევებში, როგორც ვირუსული ასევე ბაქტერიული გენეზის კოლიტის დროს შესაძლოა მსხვილი ნაწლავის ტოქსიკური გაფართოება გამოიწვიოს.
პაციენტები ღვიძლის ფუნქციის დარღვევით განსაკუთრებული მეთვალყურეობის ქვეშ უნდა იმყოფებოდნენ, რათა დროულად დაფიქსირდეს ცნს-ის ტოქსიკური დაზიანების ნიშნები.
მკურნალობის პროცესში რეკომენდებულია დიეტის დაცვა და საკმარისი რაოდენობის სითხის მიღება.
მკურნალობის პროცესში საჭიროა ავტომობილის მართვისა და სხვა აქტიური ქმედებებისგან თავის შეკავება, რომლებიც ყურადღების კონცენტრირებასა და ფსიქომოტორული რეაქციების სისწრაფეს მოითხოვენ.
დოზის გადაჭარბება
სიმპტომები: ცნს-ის დათრგუნვა – სტუპორი, კოორდინაციის დარღვევა, ძილიანობა, მიოზი, კუნთების მომატებული ტონუსი, სუნთქვის დათრგუნვა, ნაწლავის გაუვალობა. ბავშვები უმეტესად მგრძნობიარენი არიან პრეპარატის ცნს-ზე გავლენისადმი.
მკურნალობა: სიმპტომური მკურნალობა – კუჭის ამორეცხვა, აქტივირებული ნახშირის მიღება (სტოპექსის მიღებიდან არა უგვიანეს 3 საათის განმავლობაში), ფილტვების ხელოვნური ვენტილაცია. ანტიდოტი – ნალოქსონი. ვინაიდან ლოპერამიდს ნალოქსონთან შედარებით აქვს უფრო გახანგრძლივებული მოქმედება (1-3 სთ), შესაძლებელია საჭირო გახდეს ამ უკანასკნელის განმეორებითი მიღება. ცნს-ზე დამთრგუნველი ზეგავლენის გამოვლენისათვის პაციენტი 48 საათის განმავლობაში უნდა იმყოფებოდეს განსაკუთრებული მეთვალყურეობის ქვეშ.
ორსულობა და ლაქტაციის პერიოდი
ორსულობის I ტრიმესტრსა და ლაქტაციის პერიოდში სტოპექსი უკუნაჩვენებია. ორსულობის II და III ტრიმესტრში პრეპარატი ინიშნება იმ შემთხვევაში, როდესაც მისი გამოყენების საჭიროება დედისთვის აჭარბებს ნაყოფზე პრეპარატის გავლენის პოტენციურ რისკს.
სხვა სამკურნალო საშუალებებთან ურთიერთქმედება
სტოპექსის სხვა პრეპარატებთან ურთიერთქმედება გამოვლენილი არ არის.
დოზირება და მიღების წესი
კაფსულები მიიღება დაუღეჭავად, საკმარისი რაოდენობის წყალთან ერთად.
მწვავე დიარეის დროს მოზრდილებში, მათ შორის ასაკოვან პაციენტებში: საწყისი დოზაა 4 მგ (2 კაფსულა), შემდეგში – თხიერი განავლის შემთხვევაში ყოველი დეფეკაციის შემდეგ 2 მგ (1 კაფსულა).
6 წელზე მეტი ასაკის ბავშვებში: საწყისი დოზაა 2 მგ (1 კაფსულა), შემდეგში – თხიერი განავლის შემთხვევაში ყოველი დეფეკაციის შემდეგ 2 მგ (1 კაფსულა).
ქრონიკული დიარეის დროს მოზრდილებში, მათ შორის ასაკოვან პაციენტებში: საწყისი დღიური დოზაა 4 მგ (2 კაფსულა). დოზის შემდგომი კორექცია ხდება ინდივიდუალურად, შემანარჩუნებელი თერაპიით – დღეში 2-12 მგ (1-6 კაფსულა), დეფეკაციის სიხშირის დღეში 1-2-ჯერ მიღწევამდე.
6 წელზე მეტი ასაკის ბავშვებში: საწყისი დოზაა 2 მგ (1 კაფსულა). დოზის შემდგომი კორექცია ხდება ინდივიდუალურად, შემანარჩუნებელი თერაპიით – დღეში 2-12 მგ (1-6 კაფსულა), დეფეკაციის სიხშირის დღეში 1-2-ჯერ მიღწევამდე.
მაქსიმალური დღიური დოზა მწვავე და ქრონიკული დიარეის შემთხვევაში მოზრდილებში შეადგენს 16 მგ-ს (8 კაფსულა), ხოლო ბავშვებში მაქსიმალური დღიური დოზაა 6 მგ/20 კგ სხეულის წონაზე.
პრეპარატის მიღება წყდება ნორმალური განავლის ფორმირების ან 12 საათის განმავლობაში განავლის არარსებობის შემთხვევაში.
გვერდითი მოვლენები
საჭმლის მომნელებელი სისტემის მხრივ: შეკრულობა და/ან მუცლის შებერილობა, ნაწლავური კოლიკა, ტკივილი ან დისკომფორტი მუცლის არეში, გულისრევა, ღებინება, პირის სიმშრალე. ერთეულ შემთხვევაში – ნაწლავის გაუვალობა;
ცენტრალური და პერიფერიული ნერვული სისტემის მხრივ: დაღლილობა, ძილიანობა, თავბრუსხვევა;
ალერგიული რეაქციები: გამონაყარი კანზე;
სხვა: იშვიათად – შარდის შეკავება.
ვარგისიანობა და შენახვის პირობები
პრეპარატის ვარგისიანობის ვადაა 3 წელი.
ინახება 15-25oC ტემპერატურაზე, მშრალ, სინათლისაგან დაცულ, ბავშვებისათვის ხელმიუწვდომელ ადგილზე!
გამოშვების ფორმა
კაფსულა 2 მგ; შეფუთვაში 10 კაფსულა; მეორადი შეფუთვა – მუყაოს კოლოფში.
აფთიაქიდან გაცემის პირობები
ექიმის რეცეპტის გარეშე!
