გადაცემის გზები
საშოს ტრიქომონადა ერთუჯრედიანი, ოვალური ან მსხლის ფორმის მიკროორგანიზმია. უწყინარი უმარტივესებისგან განსხვავებით, ის ადამიანის შარდსასქესო გზებში ბინადრობს და ანთებით პროცესებს იწვევს: ქალებში – საშოს, საშვილოსნოს ყელისა და იმ ჯირკვლების ანთებას, რომლებიც სქესობრივი აქტისთვის აუცილებელ სეკრეტს გამოყოფს, მამაკაცებში კი – შარსადენისა და წინამდებარე ჯირკვლის ანთებას.
ტრიქომონიაზით დასნებოვნება უმთავრესად სქესობრივი გზით ხდება. იშვიათად, მაგრამ მაინც შესაძლებელია სხვაგვარად ინფიცირებაც. მაგალითად, ადამიანი შესაძლოა დასნებოვნდეს დაავადებულის მიერ ახალგამოყენებული, ჯერ კიდევ სველი ღრუბლით ან პირსახოცით სარგებლობისას.
ადამიანის შარდსასქესო გზებში ან სასქესო ორგანოში მოხვედრილი ტრიქომონადები სწრაფად ეკვრიან მათ ზედაპირზე მდებარე უჯრედებს, მრავლდებიან და მასპინძლის უჯრედებს აზიანებენ. დასნებოვნების მომენტიდან დაავადების პირველი ნიშნების გამოვლენამდე 4 დღიდან 4 კვირამდე დრო გადის.
სხვადასხვა ქვეყნის ვენეროლოგების დაკვირვებით, ტრიქომონიაზი უმეტესად რეპროდუქციული ასაკის ქალებს ემართებათ, თუმცა ისიც სათქმელია, რომ დაავადება ქალებში უფრო გამოხატული სიმპტომებით მიმდინარეობს, მამაკაცებში კი ან არავითარი ნიშნით არ ვლინდება, ან სუსტად არის გამოხატული. იშვიათად გვხვდება შემთხვევები, როცა ქალებში ტრიქომონიაზი უსიმპტომოდ მიმდინარეობს, მამაკაცებში კი პირიქით – კლინიკა მძაფრია.
სიმპტომები და მიმდინარეობა
დაავადების მიმდინარეობის თავისებურებათა მიხედვით, განასხვავებენ ახალ ტრიქომონიაზს, ქრონიკულ ტრიქომონიაზს და ტრიქომონამატარებლობას.
ტრიქომონიაზი ახალია, თუ ადამიანი მხოლოდ 2 თვის დასნებოვნებულია. თავის მხრივ, ახალი ტრიქომონიაზი შეიძლება იყოს მწვავე, ქვემწვავე და სუსტად მიმდინარე.
მწვავე მიმდინარეობისას ქალები უჩივიან საშოდან მოთეთრო, ქაფიან გამონადენს, რომელსაც აქვს მოშუშული თევზის დამახასიათებელი სუნი. გარეთა სასქესო ორგანოები გაწითლებული და შეშუპებულია, რასაც თან ახლავს ქავილისა და წვის შეგრძნება. სქესობრივი აქტი მტკივნეულია. თუ ტრიქომონადები შარდსასქესო გზებში დასახლდნენ, შარდვა შესაძლოა მტკივნეული იყოს.
მამაკაცებში მწვავე ტრიქომონიაზი უპირატესად შარსადენ მილს აზიანებს, რის გამოც მათ შარდვის დროს წვა და ტკივილი აწუხებთ.
ახალი ტრიქომონიაზის სიმპტომები ადეკვატური მკურნალობის გარეშე 2-3 კვირაში გაივლის, მაგრამ ეს გამოჯანმრთელებას არ ნიშნავს. პირიქით – დაავადება ქრონიკულ ფორმაში გადადის.
ტრიქომონიაზი ქრონიკულია, თუ ის უკვე 2 თვეზე მეტია გრძელდება. ქრონიკულ ფორმას ახასიათებს ხანგრძლივი მიმდინარეობა პერიოდული გამწვავებით. გამწვავების პროვოცირება შეუძლია სხვადასხვა ფაქტორს. მაგალითად, ზოგად ან გინეკოლოგიურ დაავადებას, გაციებას ან სასქესო ორგანოების არასწორ ჰიგიენას. ქალებსტრიქომონიაზის სიმპტომები შეიძლება გაუძლიერდეთ მენსტრუაციის დროს.
ტრიქომონამატარებლობა ინფექციის ისეთი მიმდინარეობაა, როცა საშოში ტრიქომონადები კი ბინადრობენ, მაგრამ დაავადება კლინიკურად არ ვლინდება. ტრიქომონიაზის ფარული ფორმა ადამიანს შესაძლოა წლობით ჰქონდეს და არ აწუხებდეს, მაგრამ სქესობრივ პარტნიორს ის საფრთხეს უქმნის.
რითაა საშიში ინფექცია?
სასქესო ორგანოებში ანთებითი პროცესებით გამოწვეული ცვლილებების გამო ტრიქომონიაზს არცთუ იშვიათად უშვილობამდე მივყავართ. მამაკაცის ორგანიზმში ტრიქომონადები იწებებენ სპერმატოზოიდებს და შთანთქავენ გლუკოზას, რომელიც აუცილებელია სასქესო უჯრედების მოძრაობისთვის და ამით მათ განაყოფიერების უნარს ართმევენ.
ტრიქომონადები მეტად ვერაგი არსებები არიან: მათ შეუძლიათ, თავიანთ სხეულში დამალონ სქესობრივი გზით გადამდები სხვა მიკროორგანიზმები. ყველაზე ხშირად მათში გონოკოკები და ტრეპონემები იმალებიან და ამ გზით წამლისთვის მიუწვდომელნი ხდებიან. ასე რომ, სანამ ადამიანი ამ ერთუჯრედიან პარაზიტს არ მოიშორებს, სხვა ვენერული დაავადებისგან განკურნება შეუძლებელია.
დიაგნოსტიკა
ტრიქომონიაზზე ეჭვისას აუცილებელია ექიმთან მისვლა. ქალებმა შეიძლება გინეკოლოგს მიმართონ, მამაკაცებმა – უროლოგს. ტრიქომონიაზის მსგავსი სიმპტომები სხვა დაავადებებსაც ახასიათებს, ამიტომ სწორი დიაგნოზის დასმა აუცილებელია. არ არის გამორიცხული, პაციენტს ვენეროლოგის ან დერმატოლოგის კონსულტაციაც დასჭირდეს.
ტრიქომონიაზის დიაგნოსტირებისთვის მიკროსკოპიულად იკვლევენ საშოდან და შარდსასქესო გზებიდან აღებულ ნაცხს, ასევე – წინამდებარე ჯირკვლის სეკრეტს.
მკურნალობა
ტრიქომონიაზის მკურნალობისთვის გამოიყენება ანტიბიოტიკები მხოლოდ იმ შემთხვევაში თუ ინფიცირებული არ არის ორსულად. ორსულებში ტრიქომონიაზი იწვევს ნაყოფის მემბრანის ნაადრევ გასკდომას და ადრეულ მშობიარობას. გენიტალური ანთება, რომელიც ინფიცირებულებს ახასიათებთ, ზრდის აივ ინფექციით დაავადების შანსს. ამის მიზეზია ლორწოვანი ზედაპირის დაზიანება, ასევე რადგან ადგილობრივი იმუნიტეტი დაქვეითებულია, იზრდება მიმღებლობა ნებისმიერი ინფექციისადმი.
ტრიქომონიაზის მკურნალობისას, აუცილებელია სექსუალური პარტნიორის მკურნალობაც. მკურნალობა საშუალოდ 14 დღე გრძელდება.
